بایگانی دسته: مقالات

مقالات پرویز فکرآزاد

تحلیل ترانه تی واستی، خواننده لعیا شمس

این ترانه قصه‌ای واقعی در میان ترانه‌های گیلانی ست که از داستان فولکلوریک زیبا و عاشقانه‌ای الهام گرفته.
ترانه «تی واستی» با اجرای بانو لعیا شمس، شعر و آهنگ جهانگیر سرتیپ پور و تنظیم حبیب اله بدیعی یک درام عاشقانه است که بر اساس عاشق شدن دو جوان به یک دختر شروع میشه. دختر  ما بین این دو جوان عاشق و شیدا یک نفر رو انتخاب میکنه.
جوانی که از طرف دختر انتخاب نشده بود، تصمیم می‌گیره به سمت خونه دختر، لشکرکشی کنه و در واقع “گیلأ کین کونه و جنگی اسبأ زین کونه…” یعنی ساز و کار آماده میکنه که دختر رو بدزده ولی در این کارزار شکست می‌خوره و اسیر میشه…
جوانی که مورد قبول دختر بود، بهش میگه می‌دونی چرا اون شکست خورد؟ برای اینکه به خاطر خواستن تو بود، برای عشق تو بود که خدا در این جنگ به من کمک کرد:
تی واستی گیل کین بوکوده، جنگی اسبا زین بوکوده
های دگاده پیش فوراده، تا مرأ بیگیره، جه من جانانا فاگیره
خودا نخاسته، اونی خاست مرا بپاسته
ولی من یه پیشنهاد دارم: دوست دارم “اونی بندا بورسینم” (اونو آزاد کنم) میدونی چرا..؟
چون من و اون “هم چوم بیم”… ما هر دو با یک چشم پاک به تو نگاه می کردیم…
ولی اگر بار دیگر بخواد قشون کشی کنه و یار جمع کنه و عقل خود را بکار نگیره (هوش دبازه) و دوباره بیاد برای بردن تو این دفعه دیگر سرش به دار خواهد بود.
اگر باز کولا کج بوکونه ، اوردکانا رج بوکونه
هوش دبازه پیش بسازه، پا نبه به پیمان
بایه تا ببه تی قوربان، کونم هو کارا، کی امید سر بدارا
با تشکر از  محمود حقانی
از اینجا این ترانه را بشنوید و دانلود کنید:

متن ترانه

تی واستی
لعیا شمس
تنظیم: حبیب اله بدیعی
تی واستی گیل کین بوکوده، جنگی اسبا زین بوکوده
های دگاده پیش فوراده، تا مرأ بیگیره، جه من جانانا فاگیره
خودا نخاسته، اونی خاست مرا بپاسته
هسا پا به زنجیره گِل ، جه خو زندگی سیره، دانم سیره گِل
باوردم آزاد ببه باز، شاد ببه باز، بورسین اونی بندا
چی بهتر بمانه زنده
دانی چی واستی ، می هم چوم بو ترا خاستی
اگر باز کولا کج بوکونه ، اوردکانا رج بوکونه
هوش دبازه پیش بسازه، پا نبه به پیمان
بایه تا ببه تی قوربان، کونم هو کارا، کی امید سر بدارا

ای پرکاله گب. عموجان و ترامپ

عمو تلویزیون امره قهر بوکود.
عمو کی همیشک سر ساعت، شبکانَ اخبارا گوش کونه و خودش ای پا مفسر و صاحاب نظر ایسه، همه‌یا تحریم بوکوده. ایرانی و خارجی‌یم ناره. من کی جرئت نوکونم اونا ایچی واورسم. اصلن مرا ملاقه نزنه. می حوصله‌م بسر بامو. می جا سرا ویریزم کی بشم، عمو واورسه:
– کویا پسر؟ تازه بامویی کی؟ چیه، ناراحتی؟ تلویزیون خاموشه دیلخوری؟ یک هفته بسر ایی مره سر زنی اونم خایی کی تلویزیون روشنابه؟ بجای انکی چند کلمه ایختلاط بوکونیم وا تلویزیون تماشا بوکونیم؟
گمه:
– نه عموجان! ایبچه کار دارم وا بشم. خرید دارم. جسارت نوکونم شیمه خدمت!
ایوارکی عمو خو جا سرا ویریزه، می یقه گیره. چوم به چوم ایسیم. وحشت کونمه. نوکونه عمو قاطی بوکوده‌بی! اجور کردکاران عمو جا بعیده!
عمو چوما غضب دَره. گئه:
– خودت قاطی بوکودی تی او ترامپ امره؟ اجور کردکاران می جا بعیده؟ ولی تی ترامپ جا بعید نیه؟
– عموجان! می ترامپ؟ من غلط بوکونم می ترامپ امره!
– بیده‌ایی اعتراف بوکودی بوگفتی می ترامپ! اصلن جه اول دانستیم کی تو طرفدار استکبار جهانی ایسی. انم تی سفر نیشان! ادامه خواندن ای پرکاله گب. عموجان و ترامپ

ای پرکاله گب. آب آبی و دولت و مردوم گرفتاری

ﺃ رزوان عمو کار بوبوسته شبکه خبرا فندرستن. خاب و خوراک ناره. اونه دوماغ تِغه اوساده. گمه “عموجان! انقدر حرص و جوش نوا خوردن! آب آبیه ده. همه جاجیگا ایه.”
عمو کی هتو تلویزیونا چوم بودوخته داره فرمایه:
– پسرجان دوروسته. همه جا سیل ایه. ولی ان همه خرابَزارا چوطو وا سروسامان دﺃن؟ دولت کم گرفتاری داره کی الان وا ﺃن همه خسارتا جوبران بوکونه؟ مردوم وا کومک بوکونید. ایتام خودم. اگر می پیری دردَ بیدرمان وهاشته‌بی، الان ویریشتیم شوییم سیل بزه مردوما کومک کودیم.
گمه:
– بله دوروست فرمایی! مردوم هم خودشان کرا کومک کوداندریدی اما دولت وظیفه پس چیسه؟
عمو ویشتر حرص خوره.
– آخر پسر! مگر وهلیدی خو کارا بوکونه؟ دولت هم گیجا بوسته! منم هتو. آخر نفهمستیم کی خولاصه سد چاکودن خوبه یا نه؟ ای نفر گئه سد خوشکی ﺃوره، ای نفر گئه، آب آبی ﺃوره. ای نفر گئه، وزارت نیرو تقصیره کی چره روخانان و سدانا لاروبی نوکوده! آخر هر کسم ببه گیج گیجی خوره ده. آب آبی نوبوسته‌بو، پیش بینی کودیدی کی خشکسالی خوایه امی کشورا کورشَ کاه بوکونه. چره دولت بفکر نیه! الانم کی وارش و سیلات امی امانا واوِه، گیدی کی چره دولت کوتاهی کونه. خا چی بوکونه آخر؟ گیرانی‌یا خایه سامان بده، سب زیمینی و پیاز کی خودمان تولید کونیمی، شه آسمان لچّه جور. ﺃن کی ده وارداتی نیه؟ آخر چوطو وا 15 هزار تومون ببه؟ هنم لابود دولت تقصیره؟ والله من نانم کی امثال شوما چره ﺃنقدر ساز مخالف زنیدی؟ اصلن تو خودت رئیس دولت! ﺃن هم بی سامانیا چوطو سامان دیهی؟ هچین خالی حرف نیه کی! ادامه خواندن ای پرکاله گب. آب آبی و دولت و مردوم گرفتاری

ای پرکاله گب. گوشت گیرانه؟ تی سر فیدا!

پرویز فکرآزاد

عموجان زنگ بزه:
– پسر ویریز بیا
– چی بوبوسته عموجان؟
– بیا می آزمایش نتیجه‌یا فاگیفتم. بیا ایتا نیگا تاود. زود بیا!
مره بوگفتم نوکونه عمو آزمایش جواب، خیلی بد بوبوسته‌بی کی هتو هراسانه و واهیلی دَره.
تا اونه خانه فارسِن، می دیل هیزارتا راه بوشو.
عمو آزمایش نتیجه برگه‌یا کی بیدم، مرا مات ببرد. بوگفتم:
– عموجان! نتیجه خیلی خُبه کی! تی کلسترول و تری گلیسیرید و اوره و قند همه‌تا عالیه! چی بوکودی کی هتو بیجیر بامو؟
ایتا عاقیل اندر سفیه نیگا مرا تاودا و بوگفت:
– هنقذ ترا گمه کی هر گرانی بی حکمت نیه و هر ارزانی بی عیلت، یعنی هن!
ماتازه واپرسم:
– کلسترول ربط به گیرانی چی مربوط؟
فرمایش کونه:
– پسرجان! اگر می هه چندرقاز حقوق امره، گیرانی چوبا نوخورده‌بیم، الان سکته بوکوده‌بوم. وا باموبی تازه‌آباد می قبر سر مولاقات! ادامه خواندن ای پرکاله گب. گوشت گیرانه؟ تی سر فیدا!

زندگینامه دکتر معین

همزمان با بزرگداشت دکتر معین، خانه فرهنگ گیلان  فیلم مستند «یادآر زشمع مرده، یادآر» (زندگینامه ی دکتر معین) را به نمایش می گذارد. این برنامه چهارشنبه 14 تیر 91 از ساعت 18 در سالن اجتماعات مرکز بهداشت رشت و با حضور کارگردان فیلم و خانواده ی دکتر معین برگزار می شود.

دکتر محمد معین در روز ۹ اردیبهشت ۱۲۹۷ در حوالی رشت به دنیا آمد. پدرش شیخ ابوالقاسم از روحانیان شهر بود. بر طبق صفحهٔ اول دستخطی که وی دربارهٔ زندگی خود نوشته، تاریخ تولد وی ۱۷ رجب سال ۱۳۳۲ (قمری) برابر با ۲۱ جوزای سال ۱۲۹۳ است. در متن دانشنامهٔ دکتری سال تولَد وی ۱۲۹۱ ذکر شده‌است. ولی در نوشتهٔ قاب‌شده‌ای که در خانهٔ وی و در اتاق کارش به دیوار آویخته‌است تاریخ تولد او دوشنبه ۹ اردیبهشت ۱۲۹۷ نوشته شده‌است. ادامه خواندن زندگینامه دکتر معین

عروسَه گولِی (داستان آیینی)

 

عکس قدیمی مراسم عروس گولی
عروس گولی

فکر کردم بهتر است یک بار دیگر در نوروز ۸۸ عروسه گولی را با هم بخوانیم.سال پیش این داستان در دو نشریه محلی و کشوری به چاپ رسیده.

مادر وقتی دستم را گرفت تا از پله های مینی بوس پایین بیایم، دلم غنج می زد برای دیدن “کاس خانم” و “حاجیگُل”، – همبازی هایم- . دو روز تا عید مانده بود و ده بهار از سن و سالم می گذشت… ادامه